Czas pracy kierowcy w 2022 r.

Najczęstszym pytaniem na kwalifikacji i certyfikacie kompetencji zawodowych jest:

„Ile wynosi czas pracy kierowcy?”

Zacznijmy od rozróżnienia czasu pracy i czasu jazdy.

Czas pracy

Czas pracy są to wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego.

Do czasu pracy kierowcy
Zalicza się	Nie zalicza się
Prowadzenie pojazdu	Dyżur
Załadunek i rozładunek	Odpoczynek dobowy
Nadzór nad załadunkiem, rozładunkiem itp	Odpoczynek tygodniowy
Czynności spedycyjne	Nieuzasadnione przerwy
Obsługa codzienna pojazdu
Niezbędne formalności
Utrzymanie pojazdu w czystości
Gotowość (np. oczekiwanie na załadunek)
Obowiązkowe przerwy

By określić czas pracy należy zapoznać się z podstawowymi elementami pracy kierowcy

Czas jazdy

Czas jazdy określa czas prowadzenia samochodu rejestrowany na tachografie.

Maksymalny czas prowadzenia pojazdu:

• dzienny – 9h (możliwość przedłużyżenia do 10 godzin, ale jedynie 2 razy w tygodniu)
• tygodniowy – 56 (ale w ciągu 2 następujących po sobie tygodni wynosi max 90 godzin, czyli jeśli w jednym tygodniu kierowca przejedzie 56h to w kolejnym tygodniu ma do dyspozycji 34 [90-56=34])

Przerwy

Obowiązkowe przerwy w jeździe:

• po 4,5h jazdy – 45 min (można rozłożyć na dwie części, w tym pierwsza min 15 min w dowolnym momencie, a następna min 30min po 4,5h jazdy)
• po 6h pracy – 30 min lub 45 min (nie przysługuje, jeżeli kierowca wykorzystał omawianą wcześniej przerwę po 4,5h jazdy)

Odpoczynek

Możliwe odpoczynki:

• dobowy
  • regularny – min 11h (może zostać podzielony na dwie części, pierwsza z nich trwa nie mniej niż 3h, a druga min 9h)
  • skrócony – min 9h (odpoczynek regularny można skrócić 3 razy w ciągu dwóch tygodni pożej 11h, ale nie mniej niż nieprzerwane 9h)
• tygodniowy
  • regularny – min 45h (po 6 cyklach pracy, jest połączony z odpoczynkiem dziennym, można go wykorzystać w danym tygodniu lub na przełomie tygodni)
  • skrócony – min 24h (można skrócić tygodniowy odpoczynek jeśli poprzedni był regularny? suma odpoczynków tygodniowych w dwóch tygodniach musi wynieść 90h czyli średnio tygodniowo 45h, oraz trzeba w następnym tygodniu zrekompensować skrócone godziny )

Powróćmy do zagadnienia: jaki jest czas pracy kierowcy?
Zależnie od sytuacji wymiar dzienny czasu pracy może być różny ale tygodniowo musi wynosić max 48h w 4 miesięcznym okresie rozliczeniowym.
Oznacza to, że w jednym tygodniu czas pracy kierowcy może wynieść max 60h, ale nadmiarowe godziny muszą zostać odebrane tak, aby średni tygodniowy czas pracy nie przekroczył 48h.

Czas pracy kierowcy w dobie

Najprościej obliczyć czas pracy kierowcy w dobie zaczynając od tyłu.

Doba pojedynczego kierowcy wynosi 24h. W tym czasie muszą „zamknąć się”czas jazdy, innych aktywności, przerw i odpoczynku.

1. Ustalić godzinę zakończenia doby (7:00)
2. Od tej godziny odjąć odpoczynek (7:00 – 11h = 20:00)
3. Różnica między daną godziną, a rozpoczęciem pracy da maksymalną liczbę godzin do rozdysponowania na jazdę, aktywności, przerwy itd. (20:00 – 7:00 = 13h)

Przykład:
1. Rozpoczęcie doby I
Należy zastanowić się czy mineło 11h (9h w przypadku skróconego) odpoczynku.
Kierowca udał się na odpoczynek regularny o 20:00 dnia poprzedniego, więc kolejną dobę może rozpocząć najwcześniej o 7:00.
2. Jazda, inne aktywności dzień I
Dziś kierowca ma parę załadunków w różnych miejscach i pomimo, że sumaryczny czas jazdy wyniósł 6h, czas pracy jest znacznie dłuższy. Czynności zakończył o 21:00, więc pracował 14h.
3. Zakończenie doby I
Cały odpoczynek musi odbyć się przeciągu 24h od rozpoczęcia doby kierowcy!
Kierowca rozpoczął dobę o 7:00, dlatego do 7:00 dnia następnego musi zamknąć dobę, ale odejmując od godziny 7:00 11h regularnego odpoczynku okazuję się że minęła godzina 20:00 dlatego kierowca jest zmuszony do wykorzystania skróconego odpoczynku 9h.
4. Rozpoczęcie doby II
Skrócony odpoczynek 9h od godziny 21:00 pozwala kierowcy na rozpoczęcie kolejnej doby o 6:00
5. Jazda, inne aktywności dzień II
Kierowca cały dzień jedzie wykorzystując wydłużenie czasu jazdy do 10h z uwzględnieniem obowiązkowych przerw. O godzinie 18:00 nie może już jechać.
6. Zakończenie doby II
Doba kierowcy kończy się o 6:00, dlatego by wykorzystać odpoczynek regularny 11h musi najpóźniej o 19:00 go rozpocząć. Podejmuje decyzję by przejść na pauze o 18:00.
7. Rozpoczęcie doby III
18:00 + 11h = 5:00. Kolejną dobę można rozpocząć o 5:00, ale na miejce rozładunku jest godzina drogi, a zaplanowana godzina rozładunku to 9:00, dlatego kierowca zamiast o 5:00 rozpoczyna dobę o 8:00.

O której godzinie najpóźniej kierowca musi rozpocząć odpoczynek by nie przekroczyć doby w przypadku odpoczynku regularnego, a ile przy odpoczynku skróconym?

Podsumowanie:
I dzień
czas jazdy 6h
czas pracy 14h
odpoczynek 9h
II dzień
czas jazdy 10h
czas pracy 10h
odpoczynek 11h

Tygodniowy czas pracy kierowcy

Kodeks pracy oraz ustawa o czasie pracy kierowców nakładają się na siebie co rodzi duże problemy w rozliczaniu czasu pracy kierowcy. Przy tak dużej ilości zmiennych rodzi się pytanie: jak najprościej oszacować tygodniowy czas pracy kierowcy.

Kodeks pracy określa minimalne odpoczynki tygodniowe, ale ustawa o czasie pracy kierowców jest w tym względzie bardziej restrykcyjna.

Przykład – transport krajowy:
1. Tydzień 0
W poprzednim tygodniu kierowca wykorzystał regularny odpoczynek 45h, który zakończył w poniedziałek o 8:00.
2. Tydzień I
Pracę zakończył w sobotę o godzinie 20:00, a kolejny tydzień rozpoczął w pn o 8:00. W rezultacie skorzystał z odpoczynku tygodniowego skróconego w wymiarze 36h.
3. Tydzień II
W środę wraz z odpoczynkiem dziennym zostały odebrane pozostałe godziny (45h – 36h = 9h).
W środku tygodnia kierowca miał pauzę obejmującą 11h odpoczynku dziennego i 9h rekompensaty (11h + 9h = 18h)
Kolejny odpoczynek był regularny 45h.
4. Tydzień III
Odpoczynek regularny tygodniowy został zakończony w poniedziałek o 8:00. Kierowca ponownie może udać się na kolejny odpoczynek po 6 cyklach pracy (6*24h=144h), dlatego jeśli nie przekroczył maksymalnego czasu jazdy najpóźniej musi rozpocząć kolejny odpoczynek tygodniowy w niedziele o 8:00. Wykorzystuje minimalny odpoczynek tygodniowy w wymiarze 24h.
5. Tydzień IV
Kolejny tydzień rozpoczyna się w poniedziałek o 8:00. Sumaryczny odpoczynek dwutygodniowy musi wynieść 90h. Odbiór odpoczynku z poprzedniego tygodnia (45h-24h=21h) zostaje połączony z odpoczynkiem tygodniowym regularnym 45h, w rezultacie w tym tygodniu kierowca ma 66h odpoczynku tygodniowego. (45h+21h=66h)